Jan z Głogowa

---

Życiorys

Jan z Głogowa był postacią, która wyróżniała się w średniowiecznym świecie nauki i edukacji. Pochodził z widocznie zamożnej rodziny Schilling (Schelling), jednak zdecydował się na unikanie tego nazwiska, podpisując się jako Gloger lub Glogovita. Po zakończeniu studiów na Uniwersytecie Krakowskim w 1468 roku, otrzymał tytuł magistra i rozpoczął karierę jako wykładowca. Przez około cztery dekady prowadził zajęcia z łaciny, filozofii Arystotelesa oraz astronomii, kształcąc wielu studentów, w tym znanego później naukowca, Mikołaja Kopernika.

Jan był również autorem licznych prac dydaktycznych. W jego dorobku najważniejsze dzieła to: Liber posteriorum analyticorum, Exercitium veteris artis oraz Questiones librorum de anima. Jego publikacje przyczyniły się do rozwoju myśli filozoficznej i naukowej w ówczesnej Polsce.

Zmarł na skutek apopleksji, a jego ostatnie chwile były spędzone w charakterze kanonika w kościele św. Floriana w Krakowie, gdzie również został pochowany. Jego pamięć jest nadal żywa, bowiem jest patronem Szkoły Podstawowej nr 8 z oddziałami integracyjnymi w Głogowie, symbolizując tym samym wpływ i działalność edukacyjną.

W Głogowie można znaleźć również ławeczkę pomnikową poświęconą Janowi z Głogowa, zlokalizowaną na Placu Jana z Głogowa przy al. Wolności. Jest to miejsce, które przyciąga uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów, będąc jednocześnie hołdem dla tej znaczącej postaci historycznej.

Dzieła

Jan z Głogowa, postać niezwykle istotna w kontekście polskiej myśli filozoficznej, pozostawił po sobie szereg ważnych dzieł, które miały wpływ na rozwój różnych dziedzin nauki. Wśród jego najważniejszych prac wymienia się:

• De verificatione. In scientiam mortalium hominum introductiorum quae cuilibet homini ex celesti praesignatur circulo… anno… 1495 feliciter recollectum, rękopis Biblioteka Marciana w Wenecji, sygn. L VIII 89 k. 261-290,
• Liber posteriorum analeticorum, Lipsk 1499, drukarnia W. de Monaco,
• Exercitium nove logice, Kraków(?) 1499; inne wyd.: Lipsk 1499, drukarnia W. de Monaco; Kraków 1511,
• Exercitium super omnes tractatus parvorum logicalium Petri Hispani, Lipsk 1500, drukarnia W. Steckel Monacensis; wyd. następne: Kraków 1504, Strasburg 1517,
• (Exercitium veteris artis). Argumentum in librum Porfirii peripatetici isagogicum in kathegorias Aristotelis, Kraków 1504, drukarnia J. Haller; wyd. następne: Kraków 1516, Strasburg 1517,
• Questiones liborum de anima, Metz 1501, drukarnia K. Hochfeder; wyd. następne: Kraków 1514; fragmenty przedrukowane przez M. Wiszniewskiego w „Historii literatury polskiej”, t. 3, Kraków 1841, s. 268-271,
• Phisionomia hinc inde ex illustribus scriptoribus… recollecta, Kraków 1518, drukarnia H. Wietor (wyd. R. Agricola młodszy),
• Notae in computum ecclesiasticae,
• Computus chirometralis,
• Introductorium in tractatum sphaerae Johannis de Sacrobusto,
• Introductorium astronomiae in ephemerides,
• Tractatus in iudiciis astrorum,
• zob. także – rękopisy Biblioteki Jagiellońskiej nr: 1839-1840, 1963, 2089, 2173, 2453, 2491, 2493-2494, 2703 i 2855.

Michał Urbanowski przedstawia trzy obszerne bibliografie dotyczące twórczości Jana z Głogowa:

• Michał Urbanowski, Indeks ważniejszych dzieł Jana z Głogowa według Feliksa Bentkowskiego (1814) – 28 pozycji, z rozbudowanymi tytułami łacińskimi, w tym wiele zaopatrzonych w informację, w jakiej bibliotece znajdują się rękopisy lub gdzie zostały wydane,
• Michał Urbanowski, Indeks ważniejszych dzieł Głogowczyka według Hieronima Szczegóły, 2003 – spis 32 nieponumerowanych dzieł, podzielonych na działy: działania gramatyczne (4), logiczne (8), metafizyczne i z zakresu filozofii przyrody (7), astrologiczne i prognostyczne (7), astronomiczne (5), geograficzne (1),
• Michał Urbanowski, Bibliografia do badań nad Janem z Głogowa, 2003 – obszerna (99 pozycji) bibliografia przedmiotowa do roku 2003.

---

Oceń: Jan z Głogowa

---